Co znaczy Marte Meo?
Marte Meo to metoda wspierająca rodziców/opiekunów i wychowawców w rozwoju zdolności komunikacyjnych w kontakcie z dziećmi. Poprzez analizę nagrań wideo i omawianie ich na spotkaniach z rodzicem/opiekunem/wychowawcą, tutaj otrzymają oni konkretne wskazówki zachęcające do budowy nowego modelu interakcji z dzieckiem. Już posiadane zdolności pozytywnej komunikacji otrzymają szansę reaktywizacji i będą one wykorzystane w pozytywnej interakcji z dzieckiem, stymulując jego prawidłowy rozwój.
Dlaczego nagrywamy filmy i jakie mamy założenia?
Dużo da się zobaczyć obserwując gołym okiem, ale sytuacje widzimy tylko raz i powtórzona w naszej pamięci zawsze ulegnie pewnej modyfikacji. W filmie zobaczymy więcej, dużą zaletą filmu jest, że można go w czasie późniejszym powtórnie /wielokrotnie zobaczyć. Można go przekręcać tam i z powrotem, jeżeli chcemy zobaczyć daną scenę powtórnie. Szczególnie w Rewie ma to ogromne znaczenie.
Co chcemy filmować?
Sens ma nagrywanie sytuacji życia codziennego, takich jak: przewijanie niemowlaka/karmienie/momenty interakcji z niemowlakiem /wolna zabawa/posiłek/odrabianie zadań domowych/zabawa wspólna dzieci. Filmowanie jest prostą czynnością, kamerę można ustawić na statywie, jeżeli rodzic/opiekun nagrywa filmy samodzielnie. Terapeuta ogląda interesujące go ujęcia, momenty pozytywnej komunikacji, terapeuta wybiera takie, które będą miały wpływ na pozytywny rozwój komunikacji rodzica /opiekuna/wychowawcy z dzieckiem. W ten sposób rodzic zobaczy, które momenty są udane i które należy powtarzać w celu utrwalenia nowego pozytywnego odziaływania na dziecko. Taki proces nazywamy budową nowych modeli zachowania u dziecka. Wytrenowanie takiego zachowania spowoduje pożądaną zmianę w zachowaniu dziecka i wpłynie pozytywnie na jego dalszy rozwój.
Jak często należy filmować?
Terapię rozpoczynamy diagnozą, tutaj decyduje terapeuta wspólnie z rodzicem/opiekunem/wychowawcą, co będzie pierwszym punktem pracy, jakie zachowania chcemy osiągnąć. Omawianie filmu najczęściej odbywa się w rytmie 14 dniowym. Omawianie filmu ma sens krótko po jego nagraniu, długie przerwy powodują, że zapominamy sytuację, jaka miała miejsce w momencie kręcenia wideo.
Jest filmowanie dużą ingerencją w sytuację rodzinną/przedszkolną/szkolną?
Filmowanie często wyobrażamy sobie, jako sytuację szczególnie nieprzyjemną. W momencie filmowania już po pierwszych minutach zapominamy i zachowujemy się w sposób nieskrępowany, naturalny. Częste nagrywanie filmów, szczególnie u dzieci odbierane jest, jako normalna sytuacja życia codziennego.
Zachowują się dzieci inaczej w sytuacjach, w których się zorientują, że są nagrywane?
Jeżeli, to tylko w pierwszym momencie (błaznowanie), dzieci szybko przestają się interesować, że są obserwowane. Już po paru minutach zachowują się w sposób naturalny i ignorują często osobę nagrywającą.
Jak przygotować się do kręcenia filmu?
Nagrywamy sytuacje z codziennego życia bez uprzedniego przygotowania, sensowne jest poinformowanie dzieci, przed pierwszym spotkaniem, że będą filmowane i dlaczego. Informacja nie powinna być podawana kosztem dziecka, np.: „bo ty jesteś niegrzeczny…” negatywnego zachowania dziecka! Lecz np.: „będzie kręcony film, terapeuta zobaczy jak może nam w naszej komunikacji pomóc. Pierwsze spotkanie, tutaj terapeuta omówi przebieg terapii i zapozna dziecko np. z kamerą.
Czy Muszę się prawnie zabezpieczyć zanim zezwolę na kręcenie filmu?
Tak, filmy wideo kręcone w procesie terapii traktowane są bardzo poufnie. Spiszemy wspólną umowę, w której otrzyma Pan/Pani gwarancje nie rozprzestrzeniania nagrań. Filmy oglądane będą w ścisłym gronie Marte Meo profesjonalistów a po zakończonym procesie filmy będą kasowane.
Jakie informacje otrzymują rodzice/opiekunowie przed rozpoczęciem procesu w przedszkolu czy szkole?
Rodzice informowani są o zamierzonym nagrywaniu wideo, o sytuacjach, w jakich dzieci ich będą filmowane ( zabawa, posiłki, praca w grupie). Jeżeli film wideo obejmować będzie inne dzieci to konieczna jest zgoda rodziców tych dzieci.
Co robi terapeuta/trener z filmami?
Terapeuta Marte Meo ogląda sceny z sytuacji życia rodzinnego/ dnia przedszkolnego/sytuacji szkolnej/ zwracając uwagę na komunikację. Wyszukuje w wideo materiale sytuacje potwierdzające pozytywną komunikację między rodzicem/opiekunem/wychowawcą a dzieckiem, między dziećmi w grupie, między dziećmi w klasie/. Celem jest znalezienie scen potwierdzających, że „cos” dobrze funkcjonuje. Terapeuta znajduje w filmie pozytywne momenty i tłumaczy przy pomocy elementów Marte Meo, w jaki sposób i dlaczego mają one pozytywny wpływ na zmianę zachowania u dziecka.
Co przyniesie taka terapia, gdy udział w niej weźmie jedno dziecko? Inne przecież tez z pewnością takiej terapii potrzebują?
Rodzice zgłaszają się najczęściej do poradni z jednym dzieckiem sprawiającym szczególne problemy i z tym dzieckiem pracujemy. Nowe doświadczenie i obudzenie w rodzicu świadomości własnej skuteczności szybko owocuje w pracy z innymi dziećmi. Podobnie funkcjonuje to w przedszkolu i szkole.
Jeżeli terapeuta nakręcił już wiele filmów z dzieckiem to wie doskonale, jakie ma ono problemy, po co więc dalsze filmy?
Marte Meo zorientowane jest na proces rozwojowy, nie na problem. W metodzie ważne są momenty wspomagające pozytywny rozwój dziecka. Ważne jest, aby obserwować rozwój i za nim podążać. Wspólnie oglądamy, co się zmienia i poprawia, uświadamiamy rodzicowi, co do tego doprowadziło, co wpłynęło na tą pozytywną zmianę . Czas trwania procesu Marte Meo jest elastyczny, dopasowany do potrzeb dziecka i rodziny.
W klasie/w grupie przedszkolnej znajduje się garstka dzieci, które chwilowo są problematyczne w trakcie kręcenia filmu.
To nie szkodzi, w filmie znajdziemy z pewnością parę ładnych scen, które da się dobrze wykorzystać. Znajdziemy sceny pokazujące prawidłową pozytywą komunikację, one dadzą odpowiedz, w jaki sposób komunikować z dziećmi sprawiającymi szczególne problemy. W grupie szkolnej, w grupie przedszkolnej kręcimy film z codziennych sytuacji, nie stwarzając sytuacji specjalnych. W przypadku procesu 1:1 z dzieckiem sytuacja wymaga przygotowania.